مراحل سخنوری:
آنانکه در فن سخنوری پژوهش هایی کردند و آثاری بوجود آورده اند در این نظر متفق القولند که برای سخنوری طی سه مرحله ضرورت دارد:
مرحله اول: گردآوری مطالب و دلایل لازم و بطور کلی آنچه باید در مورد موضوع گفته شود.
مرحله دوم: مرتب و منظم کردن آنها
مرحله سوم: بیان مطالب و ایراد نطق
بنابراین کمتر کسی هست که در جمعی سخن بگوید و با سه مرحله اساسی یعنی چه گفتن، با چه نظم و ترتیبی گفتن و چگونه گفتن آشنا نباشد.
مرحله اول: چه باید گفت:
در این مرحله کار اساسی ناطق خلق و ایجاد معانی است. یعنی باید درباره مطالبی که می خواهد بیان کند درست بیاندیشد، اطراف و جوانب مسئله را از پیش چشم بگذراند و سپس با توجه به هدف اصلی و منظور و مقصودی که دارد سخن آفرینی کند. پیداست تا مطلبی در ذهن پرورش نیابد و کاملا پخته نشود لفظی بر زبان نم توان آورد بخصوص در سخنرانی های ی و قضایی که ممکن است کوچکترین لغزش و کمترین خطا گوینده را از وصول به مقصود باز دارد و زیان های جبران ناپذیری پدید آورد.
نخستین مسئله ای که در برابر ناطق قرار می گیرد داشتن مطالب مورد نیاز یا آماده کردن آن است. سخنور باید در موضوعی که در مورد آن سخنرانی می کند مسلط باشد و آنچه باید در آن باب دانست را بداند و از خود مطمئن باشد. اینکه می گوییم داشتن مطالب برای آن است که در همه اوقات سخنوری با آگاهی قبلی و زمان بندی معین مسئله سخنرانی صورت نمی پذیرد. بنابراین یک سخنران باید همواره مطالبی را جهت سخنرانی در موضوعات مربوط به حوزه خویش آماده داشته باشد تا اگر در شرایطی مجبور به سخنرانی شد فی البداع بتواند در آن موضوع وارده شده و از عهده اقناع مخاطب برآید. در فن سخنوری روش های مختلفی جهت تبیین مطالب وجود دارد که مهم ترین آنها استدلال، اقناع و قیاس است.
مرحله دوم: به چه ترتیبی باید گفت:
سخنور بعد از آنکه به خلق معانی و آفرینش سخن پرداخت و اطلاعات و دلیل های مورد نیاز را گرد آورد، نوبت آن میرسد که به مطالب خود نظم و ترتیبی دهد. باید توجه داشت که به هیچ عنوان اهمیت این مرحله کمتر از مرحله اول نیست زیرا هر اندازه مطالب گردآوری شده یا موجود در ذهن کامل و محکم باشد تا شکل منظم و مرتبی نیافته است نمیتواند برای شنونده قابل استفاده و سودمند باشد. به همین دلیل است که گفته اند اگر سخنران در ترتیب مطالب موفق عمل ننماید و نتواند بگونه ای مطالب را برای سخنوری مرتب سازد که ذهن مخاطب دچار اختلال و اغتشاش نشود هر قدر سخنان او از نظر کیفی ارزشمند باشد در نهایت اثری بر روی مخاطب نخواهد گذاشت. سخنرانی برای شنوندگان باید مایع خرسندی و نشاط باشد، از سخنانی که می شنوند لذت ببرند.
مرحله سوم: چگونه باید گفت:
سومین مرحله از مراحل سخنرانی بیان مطلب است که اهمیت آن اگر بیشتر از دو مرحله قبل نباشد قطعا کمتر نیست درست است که انتخاب مطالب و مرتب و منظم کردن آنها کار دشواری هست و خلق و ایجاد معانی از مراحل حساس سخنوری شمرده می شود اما ناطق هر اندازه در گردآوری مطالب و پیدا کردن دلایل زحمت بکشد و رنج ببرد نمی تواند به نتیجه مطلوب برسد مگر آنکه سخن پرواز خوبی داشته باشد. البته سخن آفرینی دانش فراوان و اندیشه بلند لازم دارد اما به لفظ و عبارت درآوردن معانی نیز به ترتیبی که اثر بخش باشد کار آسانی نیست و ورزیدگی زبانی می خواهد. همچنین نباید تصور کرد که سخنوری حتما بایستی با آب و تاب دادن به سخن همراه باشد، بلکه مواردی هم هست که باید بسیار ساده و بی پرایه سخنرانی کرد. در این خصوص توجه به این نکته مهم است که در سخنوری نباید از کسی تقلید کرد، بهتر است هر کس به طبعیت خود باقی ماند و به همان سبک و سیاق سخن بگوید.
مراحل سخنوری: / ابراهیم علی پور
مطالب ,مرحله ,سخنوری ,سخنرانی ,سخن ,معانی ,که در ,است که ,مطالب و ,در این ,باید در
درباره این سایت